Mond vol van nieuwe wind, maar op oude voet verder

Achterkamertjespolitiek of aftastend overleg? Volgens Behoorlijk Bestuur en D66 is er sprake van het eerste, volgens wethouder Peter de Vrij en coalitiefracties is er niets aan de hand.

Het Helders Akkoord, het coalitieakkoord van Beter voor Den Helder, CDA, VVD, Stadspartij, ChristenUnie, Seniorenpartij en PvdA. Het was, zoals ook bij andere coalities, doorspekt met mooie plannen, gezwollen taal en wishful thinking: transparantie, bestuurlijke vernieuwing, een eind aan de cultuur van coalitie versus oppositie. Met een uitnodiging aan de oppositiepartijen om mee te denken over bestuurlijke vernieuwing.

Interne onenigheid

De Seniorenpartij stapte eerder dit jaar uit de coalitie na interne onenigheid met wethouder Remco Duynker. Afgelopen woensdag, dik twee jaar na het aantreden van de coalitie, blijkt dat de cultuur van wij tegen zij nog springlevend is. Ondanks alle goede bedoelingen.

De gemeente wil af van Donker Groen, de Friese firma die is ingehuurd om de Helderse straten en stoepen schoon en onkruidvrij te houden. Dat bedrijf levert niet de kwaliteit die de gemeente wenst en wil het contract beëindigen.

Wethouder Peter de Vrij stuurt de coalitiepartijen op 5 oktober een e-mail: wat zouden jullie ervan vinden als we afvalverwerker HVC het alleenrecht geven om de komende vier jaar de klus over te nemen? Wettelijk kan dat. Dan hoeven we niet opnieuw een kostbare en tijdrovende openbare inschrijving te houden. Hij drukt de fracties op het hart om de inhoud van zijn brief onder de pet te houden. Als er geen steun voor zijn plan is, moet Donker Groen nog een jaar de straten schoon houden.

Per ongeluk is het mailtje ook gestuurd naar oppositiefractie Behoorlijk Bestuur.

BB kwalificeert het mailtje van De Vrij aan de coalitiepartijen als achterkamertjespolitiek. De oppositiepartijen mochten volgens BB en D66 voor de vorm meepraten in de commissie, terwijl de coalitie eigenlijk al een besluit had genomen.

Niks van waar, zei De Vrij verontwaardigd. Zijn mailtje was niets meer dan ’aftastend overleg’. Vervolgens schoot hij zichzelf vakkundig in de sociaaldemocratische voet: ,,Je gaat geen voorstel indienen als je weet dat er helemaal geen draagvlak voor is.’’ Anders geformuleerd: ik dien alleen een voorstel in als ik weet dat er draagvlak voor is.

Daarmee gaf hij dus aan dat de zaak wel degelijk was beklonken voordat het in de commissie werd besproken. Het voorstel is naar de commissie gestuurd omdat hij wist dat de coalitie het zou steunen.

Mond vol

Daar zou niks mis mee zijn, als deze coalitie niet de mond vol had gehad over transparantie en het gezamenlijk optrekken met de oppositie naar een andere bestuurscultuur. Het argument van De Vrij dat de oppositie de coalitiepartijen ook niet uitnodigt als er een gezamenlijke motie wordt voorbereid, is ook niet sterk. Een motie van de oppositie leidt niet automatisch tot een meerderheid in de raad. Maar als de coalitiepartijen via de mail bekokstoven dat de klus naar HVC kan gaan, dan gebeurt dat ook. De Vrij had er ook voor kunnen kiezen om alle fracties dat mailtje te sturen. Daar had hij waarschijnlijk veel goodwill mee gekweekt.

Het is voor de gemeentelijke portemonnee te hopen dat deze constructie niet ’als een boemerang terugkomt’ naar de gemeente, zoals Remco Koekebakker van Gemeentebelangen het uitdrukte. Met bezwaren van andere aannemers die ook de klus van een miljoen euro hadden willen binnenhalen. Dure rechtszaken. En nieuwe schadeclaims in hetzelfde onkruiddossier waar al een claim van zo’n twee miljoen euro wordt verwacht.

Volgens wethouder De Vrij is het allemaal goed uitgezocht door de gemeentelijke juristen. De tijd zal het leren.

Delano Weltevreden