Het Raadslid, over taken, rol en wetten
https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/gemeenten/inhoud/raadsleden/taken-raadsleden
Taken raadsleden
Raadsleden bepalen de hoofdlijnen van het beleid van de gemeente en controleren of het college van burgemeester en wethouders dit goed uitvoert. De gemeenteraad maakt de begroting en controleert het financiële jaarverslag van de gemeente. Ieder raadslid is een volksvertegenwoordiger. Een raadslid moet dus goede contacten met de inwoners hebben.
Praktische zaken
Raadsleden behandelen ook veel praktische zaken in de gemeente, zoals verkeer, milieu, gezondheidszorg, cultuur en sport. De raad maakt ook algemene regels (verordeningen) waar inwoners van de gemeente zich aan moeten houden. De taken van de gemeenteraad staan in de Gemeentewet.
Rolverdeling
Er is een duidelijke rolverdeling tussen de gemeenteraad en het college van burgemeester en wethouders. De raad heeft bijvoorbeeld het recht om onderzoek te doen naar het bestuur van het college van burgemeester en wethouders.
Deze verdeling staat in de Wet dualisering gemeentebestuur.https://wetten.overheid.nl/BWBR0013462/2012-10-01
Raadsleden
De gemeenteraad is het hoogste bestuursorgaan in de gemeente. De leden van de gemeenteraad (raadsleden) nemen alle beslissingen die voor de gemeente van belang zijn, bijvoorbeeld over onderwijs, nieuwbouw of de hoogte van de belastingen.
De raadsleden worden voor 4 jaar gekozen door de inwoners van de gemeente. Het aantal raadsleden is afhankelijk van het aantal inwoners. Hiervoor zijn de gemeenten ingedeeld in inwonersklassen. Gemeenten met de kleinste inwonersklasse hebben 9 raadsleden. Gemeenten met de grootste inwonersklasse hebben 45 raadsleden.
Commissies
De gemeenteraad kan commissies instellen voor ondersteuning en advisering. In deze commissies mogen raadsleden en niet-raadsleden zitten. Niet-raadsleden ontvangen een vergoeding voor het bijwonen van de vergaderingen. Raadsleden krijgen al een vergoeding voor hun raadslidmaatschap.
Raadscommissies
De raadscommissie bereidt de besluiten van de gemeenteraad voor. De commissie adviseert de gemeenteraad hierover. Elke raadscommissie is gespecialiseerd in een aantal onderwerpen en heeft een eigen takenpakket. Niet-raadsleden krijgen een vergoeding voor hun werkzaamheden. De hoogte van het bedrag is afhankelijk van het aantal inwoners van de gemeente. De gemeenten zijn hiervoor ingedeeld in 6 inwonersklassen. De hoogte van de vergoedingen wordt elk jaar per 1 januari aangepast. Deze aanpassingen staan in de jaarlijkse circulaires.
Bestuurscommissies
De raad, het college van B&W of de burgemeester kan een bestuurscommissie benoemen. De bestuurscommissie komt op voor een bepaald onderwerp in de gemeente, bijvoorbeeld jongerenwerk. Gemeenten kunnen deze commissie bestuursbevoegdheid geven op hun gebied.
Als een bestuurscommissie bijzondere deskundigheid vraagt, kan de gemeenteraad de normale vergoeding verhogen. De hoogte van de vergoedingen wordt elk jaar per 1 januari aangepast. Deze aanpassingen staan in de jaarlijkse circulaires.
Overige commissies
De raad, het college van B&W of de burgemeester kunnen ook andere commissies benoemen, bijvoorbeeld klachten- of bezwaarschriftencommissies. Als één van deze commissies bijzondere deskundigheid vraagt of veel tijd in beslag neemt kan de gemeenteraad de normale vergoeding verhogen.
De hoogte van de vergoedingen wordt elk jaar per 1 januari aangepast. Deze aanpassingen staan in de jaarlijkse circulaires.
Gemeente wetten
https://wetten.overheid.nl/BWBR0005416/2016-07-01
Wethouders
De wethouders en de burgemeester besturen de gemeente. Ze zijn samen het college van burgemeester en wethouders (college van B&W).
Iedere wethouder heeft zijn eigen taakgebied, bijvoorbeeld onderwijs of financiën. Het aantal wethouders van een gemeente is afhankelijk van het aantal inwoners. De gemeenteraad benoemt de wethouder en controleert hem bij het uitvoeren van zijn werk.
Taken wethouders
Taken wethouders
De wethouders besturen samen met de burgemeester de gemeente.
Taakgebieden/Portefeuilles wethouders
De gemeenteraad bepaalt welk taakgebied een wethouder krijgt. Bijvoorbeeld onderwijs, financiën, huisvesting of sport. De wethouder komt op voor de belangen van zijn taakgebied. Wethouders hebben hierover overleg met ambtenaren van het Rijk en de provincie. Ze hebben ook gesprekken met bewoners, bedrijven en organisaties.
Taken college van burgemeester en wethouders (B&W)
Het college van burgemeester en wethouders voert de besluiten van de gemeenteraad uit. Het college voert ook wetten en regelingen van het Rijk en de provincie uit (medebewind). Voorbeelden daarvan zijn de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo), de Wet werk en bijstand (Wwb) en de Wet milieubeheer (Wm). Het college is verder verantwoordelijk voor de financiën van de gemeente en de organisatie.
Benoeming en ontslag wethouders
Benoeming en ontslag wethouders
De gemeenteraad benoemt de wethouders. De benoeming is voor 4 jaar, gelijk aan de zittingstermijn van de gemeenteraad.
Benoeming
Na de gemeenteraadsverkiezingen onderhandelen de leden van de raad over het aantal wethouders dat elke partij levert. Ze bepalen ook welke taken of portefeuilles de wethouders krijgen.
De partijen dragen een kandidaat-wethouder voor aan de voorzitter van de gemeenteraad. De wethouder hoeft geen lid van een politieke partij te zijn, maar het mag wel. De leden van de gemeenteraad stemmen dan over de voordracht van de wethouder. De gemeenteraad benoemt de kandidaat vervolgens tot wethouder.
Scheiding gemeenteraad en college van B&W
Wethouders mogen geen lid van de gemeenteraad zijn. Zo worden de gemeenteraad en het college van burgemeester en wethouders gescheiden. Hierdoor kan de raad wethouders beter controleren.
Meer informatie over deze scheiding of ‘dualisering’ van het gemeentebestuur staat in de Wet dualisering gemeentebestuur.
Ontslag
De wethouder moet uitleg over de beslissingen van het college van burgemeester en wethouders geven aan de gemeenteraad. Als de raad vindt dat de wethouder zijn werk niet goed doet, kan dit er uiteindelijk toe leiden dat de wethouder moet aftreden. De wethouder treedt ook af als zijn politieke partij bij verkiezingen zoveel zetels verliest dat deze niet meer in het college terugkomt. In dat geval treedt de wethouder na benoeming van het nieuwe college af.
https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/gemeenten/inhoud/raadsleden/taken-raadsleden